Omgevingswet
De minister van Infrastructuur en Milieu heeft onlangs de nieuwe planning van de stelselherziening bekend gemaakt. Het moment van inwerkingtreding is verschoven naar 1 januari 2021. De einddatum van de transitie blijft echter (onveranderd) staan op 2029. De nieuwe planning van de Omgevingswet geeft meer tijd aan de voorkant om nieuwe werkwijzen te verankeren, te evalueren en te verbeteren. Het Zaanse implementatieplan is erop gericht om gebied en gebruiker centraal te stellen en bevat vooral projecten (no-regret) die nu al een directe meerwaarde kunnen opleveren. Er is geen aanleiding om af te wijken van de ingezette koers. De acties uit het implementatieplan zullen verder worden uitgevoerd.

MAAK.Zaanstad
De MAAK.Zaanstad aanpak is gebaseerd op de drie stappen van de APS-methodiek: Analyse, Perspectief en Strategie. De wijkanalyses voor Zaandam-Centrum en Zaanstad-midden zijn intussen afgerond en worden in de komende maanden omgezet in gebiedsperspectieven. Aan dit traject is een participatieaanpak gekoppeld. Onderdeel daarvan is een educatief project waarin leerlingen uit het basis- en voortgezet onderwijs worden uitgedaagd om in de genoemde MAAK-gebieden zelf tot een strategie te komen. De planning verloopt anders dan aanvankelijk was voorzien. Het beoogde resultaat was dat er samen met bewoners, organisaties en bedrijven een ‘foto van de wijk’ wordt gemaakt die is gebaseerd op wat er leeft en speelt. Deze werkwijze en de daarbij horende stappen heeft meer tijd gekost dan was voorzien. Hierdoor is een deel van het gereserveerde uitvoeringsbudget niet besteed en verschoven naar 2018.

Regionale samenwerking
De acht gemeenten in Zaanstreek-Waterland hebben in het najaar van 2017 de Samenwerkingsagenda Zaanstreek-Waterland gepresenteerd. Met deze agenda wordt binnen de deelregio invulling gegeven aan de Actie Agenda van de Metropoolregio Amsterdam. Zo werken de acht gemeenten samen aan de regionale ruimtelijk-economische opgaven. Een voorbeeld hiervan is de woonagenda die in 2017 is vastgesteld.
De financiering van de samenwerking wordt in programma 8 nader toegelicht.

Woningaanbod
Het beoogde nieuwbouwvolume van achthonderd woningen voor 2017 wordt waarschijnlijk niet volledig gehaald. Binnen de gemeente is een aantal beheersmaatregelen (zoals een betere planning, monitoring en prioritering op kansrijke locaties) getroffen om de binnenstedelijke woningbouwontwikkeling beter te ondersteunen en te faciliteren. Vertraging van de geplande oplevering van enkele projecten leidt tot lagere legesinkomsten dan waren begroot.

De woningbouwcorporaties zijn  gestart met een woondialoog, waarin samen met gemeente en andere partners onder andere onderzocht wordt hoe groot het aandeel sociale woningbouw moet worden binnen de MAAK-opgave. Daarnaast is de discussie geopend om te verkennen of de uitgangspunten van de (regionale) woonruimteverdeling nog passen binnen de huidige woningmarktsituatie.

De evaluatie van het project Zelfdoen heeft geleid tot een accentverschuiving. Zelfbouw is geen doel op zich, maar een middel om meer kwaliteit en diversiteit in de stad tot stand te brengen. Dit gebeurt door het faciliteren van zowel zelfbouw als bijzondere woonvormen.

Landschap
In 2017 wordt de laatste hand gelegd aan het groen- en waterplan.

Erfgoed
Vanaf 2017 is het budget voor restauratiesubsidies opgehoogd. Met deze subsidie voorziet de gemeente duidelijk in een behoefte. In september is het subsidiebudget al volledig besteed.

Vastgoed
Er zijn in 2017 meer verkopen geweest dan was geraamd. De verwachting is dat per saldo netto €0,5 mln. aan verkoopopbrengsten wordt gerealiseerd. De netto resultaten worden aan het Investeringsfonds toegevoegd.

Bereikbaarheid
In het project Verbinding A8/A9 is er geen voorkeurstracé vastgesteld. Wel is de PlanMERstudie afgerond en voorzien van een zienswijze. In de herziene planning wordt eind 2017 een besluit genomen over een voorkeurstracé. Als dat lukt is de vertraging beperkt.

De ontvangen subsidie voor het uitvoeren van de spoorse doorsnijding  moet terug betaald worden aan het Rijk. Hierbij ontstaat een voordeel voor Zaanstad van 1,1 mln. Zaanstad had in het verleden te veel rente toegevoegd aan de balans. Doordat er nu zekerheid is over het moment van terugbetalen, kan deze nu vrijvallen. Zaanstad is met het Ministerie van Infrastructuur en Milieu in overleg getreden over het op de agenda houden van het project Guisweg. Dit heeft ertoe geleid dat Zaanstad weliswaar het geld voor de Guisweg in het kader van Spoorse Doorsnijdingen moet terugbetalen, maar dat het Ministerie dit zelfde bedrag wel reserveert binnen een andere regeling voor een oplossing van het probleem bij de Guisweg.    

Het vervangen van de Zaanbrug wordt voor Zaanstad € 1,3 mln. duurder. Dat wordt onder andere veroorzaakt door dure tijdelijke maatregelen en betere bedieningsmechanisme.